Доналд Трамп денеска ја „удвои“ својата претходна закана дека ќе го саботира НАТО, повторувајќи дека нема да ги заштити земјите за кои верува дека не плаќаат доволно за одржување на Алијансата и тврдејќи дека таквите нации „се смеат“ на САД.
– Види, ако не платат, нема да ги заштитиме, добро? И Бајден кој рече „О, ова е толку лошо. Ова е толку страшно тоа што го рече“. Не… никој нема да си ги плати сметките. Еден од шефовите на држави рече: „Дали тоа значи дека ако не ги платиме сметките, нема да не заштитите?“ Токму тоа значи. Нема да ве заштитам – рече Трамп во средата вечерта, на митинг во Јужна Каролина.
Следниот ден, поранешниот претседател и претпоставен републикански кандидат разговараше со новинарите пред судот во Њујорк, каде што присуствуваше на сослушување за време на неговото судење под обвинение за тајни плаќања на филмска ѕвезда за возрасни.
„Тие треба да си ги платат сметките“
– Земјите од НАТО мора да платат. Тие треба да си ги платат сметките. САД даваат 200 милијарди долари, а тие даваат 25 милијарди долари. Нивната економија, кога … ќе ги соберете земјите што го сочинуваат НАТО, таа е приближно еднаква на нашата економија. Значи, ние сме за 200 милијарди долари, тие се за 25 милијарди долари, а тоа им е многу поважно бидејќи имаме океан меѓу нас и Русија – изјави тогаш Трамп.
Изворот на бројките на Трамп не беше веднаш јасен. Членките на НАТО се обврзаа да плаќаат најмалку 2 отсто од БДП за одбрана секоја година. Проценките на НАТО велат дека најмногу троши Полска со 3,9 отсто, а на второ место САД со 3,5 отсто.
„Тие мислат дека сме глупави“
– Значи земјите од НАТО мора да платат. Не плаќаат, не плаќаат како што треба и се смеат на глупоста на Соединетите Американски Држави, каде што имаме тип (Бајден) кој дава 60 милијарди долари секогаш кога некој ќе дојде и ќе побара. Не треба да го правиме тоа. Ни се смеат. Тие мислат дека сме глупава земја поради нашето лидерство – продолжи Трамп.
Оваа недела американскиот Сенат одобри помош од 60 милијарди долари за Украина (не-членка на НАТО) во нејзината борба против руската инвазија, што Бајден го поздрави. Но, републиканците кои го контролираат Домот на САД веројатно нема да го одобрат законот.
Трамп минатата недела предизвика бес и тревога кога рече дека ќе ја охрабри Русија да ги нападне членките на НАТО за кои смета дека се финансиски деликвентни.
Бајден одговори на неговите закани
– Можете ли да замислите поранешниот претседател на САД да го каже тоа? Целиот свет го слушна тоа. Најлошото е што тој така мисли. Ниту еден друг претседател во нашата историја никогаш не му се поклонил на руски диктатор. Дозволете ми да го објаснам ова колку што можам – никогаш нема да го направам тоа. За волја на Бога, тоа е глупаво, срамно, опасно. Тоа е неамериканско. Кога Америка ќе даде збор, тоа значи нешто, па кога ќе се обврземе, ќе го одржиме. А НАТО е света обврска – ја изрази својата огорченост Бајден, изјави пред новинарите во Белата куќа во вторникот.
Зборуваше и Столтенберг
„Блумберг њуз“ објави дека сојузниците на Трамп кои се подготвуваат за евентуален втор мандат „во суштина зборуваа за двостепена алијанса на НАТО, каде што членот 5 – кој бара заедничка одбрана на која било членка што ќе биде нападната – ќе се однесува само на нациите кои ги исполнуваат целите за трошење. „на одбрана“.
Во Брисел, Јенс Столтенберг, генералниот секретар на НАТО, рече дека Трамп се заканил дека „ќе го поткопа кредибилитетот на одвраќањето на НАТО“. Столтенберг им рече на новинарите во четвртокот дека одбранбените инвестиции меѓу земјите-членки се „на вистинскиот пат“.
– Ние сме 31 демократска земја од двете страни на Атлантикот. И додека постои овој сојуз, имаше различни ставови и дискусии. Убеден сум дека НАТО ќе остане најсилниот и најуспешен сојуз во историјата. Очекувам дека САД ќе продолжат да бидат силен сојузник – рече Столтенберг.
