Четворица мажи фатени со мравки на аеродром: Се обиделе да прошверцуваат 5.000 „златни“ единки од Кенија!

Во Кенија, четворица млади мажи беа прогласени за виновни за обид за шверц на мравки. Двајца Белгијци, еден Виетнам и еден Кениец се казнети со околу 6.150 евра. Иако признале дека ги поседувале мравките, тврделе дека не им била намерата да ги прошверцуваат, пишува Дојче веле.

Случајот беше откриен во април на аеродромот Јомо Кениата во Најроби, кога безбедносните службеници пронајдоа повеќе од 5.000 мравки во нивниот багаж. Тие биле сместени во 2.244 мали стаклени контејнери кои ги носеле двајца 18-годишни Белгијци. Другите двајца осомничени ги ставиле мравките во шприцеви полни со памучна вата.

Полицијата проценила дека мравките што ги носеле Белгијците вредат над 6.800 евра – и тоа е конзервативна проценка. Меѓу нив имаше поединци од редок вид познат како африканска мравка жетвар (Messor cephalotes). Единка (кралица) од овој вид вреди најмалку 87 евра, а страствените колекционери често плаќаат значително повеќе. Така, заработката на шверцерите би можела да достигне стотици илјади евра.

Глобалното зло на биопиратеријата

Станува збор за два неповрзани случаи, но се судени заедно. Според обвинението, еден од Белгијците бил „вљубеник во мравки“ кој чувал цели колонии дома и бил член на социјалната група „Размножување и одгледување мравки“. Тој во полиција тврдел дека не знаел дека изнесувањето мравки надвор од државата е нелегално.

Кениската служба за диви животни (KWS) го нарече случајот преседан, а шверцот е во спротивност со Протоколот од Нагоја. Дури и поседувањето диви животни без дозвола е казниво во Кенија, а сето тоа е дел од растечкиот глобален проблем познат како биопиратерија.

Биопиратеријата се однесува на комерцијална употреба или извоз на биолошки материјал – како што се растенија, животни или микроорганизми – без правична компензација или споделување на придобивките со земјата од која потекнува материјалот. Ова ги лишува локалните заедници и истражувачките институции од можните еколошки и економски придобивки.

Управата за заштита на природата на Кенија верува дека овој случај покажува и нов тренд: илегалната трговија се повеќе се префрла од лесно препознатливи цицачи кон помали и подискретни видови.

„Дури и малите бубачки се нашето богатство“

Според Светскиот извештај за криминал во дивиот свет за 2024 година на Канцеларијата на ОН за дрога и криминал (UNODC), најбарани производи се слонова коска, рог на носорог, лушпи од панголин, а во Европа папагали и влекачи како домашни миленици. Криминалот поврзан со дивиот свет се смета за четврти најголем облик на организиран криминал во светот.

Засега, инсектите сè уште сочинуваат мал дел од тој пазар. Но, KWS вели дека побарувачката за африкански мравки-жетвари е толку голема бидејќи тие се однесуваат на уникатен начин и покажуваат исклучителна способност да формираат сложени колонии. Собирачите ги чуваат во посебни формакариуми за да ги набљудуваат.

Во својата пресуда, судијката Њери Туку нагласи дека дури и најмалите животински видови заслужуваат заштита: „Нашиот див свет – од мравки до слонови – ги чува нашите екосистеми и националното наследство“, рече Туку, со што се согласува и KWS.

„Шверцерите често ја потценуваат еколошката вредност на помалите видови, но нивната улога во екосистемот е незаменлива“, се нагласува во пресудата.

Рецепт за пандемија

Мравките се клучни играчи во нивната природна средина: тие ја подобруваат почвата, ги контролираат штетниците, ги распрснуваат семињата и живеат во еколошки важни симбиози. Но, кога се воведуваат во нови живеалишта, тие можат да предизвикаат огромно нарушување.

Класичен пример е црвената огнена мравка. По потекло од Јужна Америка, се проширила до Европа, потиснувајќи ги домашните видови и предизвикувајќи огромна штета на земјоделството и природата. Но, тие не се единствените – сличен ефект имаат јапонската трева, пацифичката буковка, мошусниот дабар и многу други инвазивни видови.

Незаконската трговија со диви животни не само што дополнително ги загрозува видовите и ја нарушува рамнотежата во природата – таа е и сериозна закана за здравјето на луѓето.

При транспорт и чување на живи животни – често во нехигиенски услови – лесно се јавува пренесување на таканаречените зоонози, болести кои се шират од животните на луѓето. Примерите вклучуваат салмонела, САРС, мајмунски сипаници, птичји грип, ебола – и можеби КОВИД-19.

Околу три четвртини од сите нови заразни болести се зоонози. Научниците проценуваат дека само кај цицачите и птиците има помеѓу 540.000 и 850.000 досега неоткриени вируси кои би можеле да се пренесат на луѓето.

Германската организација за заштита на природата НАБУ ја нарекува трговијата со диви животни „рецепт за пандемии“. Речиси половина од сите зоонозни болести кои се пренесуваат од животните на луѓето од 1940 година се поврзани со промените во користењето на земјиштето, земјоделството или ловот на диви животни – а тоа вклучува трговија, дури и со најмалите видови.