Градот Самобор е првиот што воведе нова мерка наречена „Baka-deka servis“ (Услуга за баби и дедовци), која обезбедува финансиска компензација за бабите и дедовците за грижа за внуци на возраст од 1 до 4 години.
Градоначалничката Петра Шкорбот истакна дека ова им олеснува на родителите да ги усогласат семејните и деловните обврски, обезбедува финансиска поддршка за бабите и дедовците и ја зајакнува меѓугенерациската солидарност.
Надоместокот е 360 евра по дете месечно, што е еднакво на субвенцијата што градот ја обезбедува за приватни градинки и дадилки. Мерката се спроведува од април оваа година и досега 37 баби и дедовци ја искористиле. Според градоначалникот, реакциите се многу позитивни, а и други градови се заинтересирани за воведување на истата мерка.
Мерката е моделирана по шведски модел и е прилагодена на локалните потреби. Предностите се повеќекратни: бабите и дедовците добиваат дополнителен приход, родителите полесно организираат грижа за децата, а семејните врски се дополнително зајакнуваат.
„Љубовта кон внуците не може да се мери ниту да се плати, но сакаме да го наградиме нивниот придонес. Родителите сега можат сами да одлучат дали нивното дете ќе оди во градска или приватна градинка, кај дадилка или ќе ја препуштат грижата на баба и дедо“, рече Шкорбот.
Барањето за ова право го поднесуваат родители или посвоители, а може да го остварат за дете од предучилишна возраст од една до четири години кое не е запишано во градинка или не користи услуги на дадилка бидејќи овие деца немаат приоритет при запишување во градските градинки. Дополнителни услови се хрватско државјанство, живеалиште во градското подрачје и вработување на двајцата родители или нивниот статус на редовни студенти.
Исто така, бабите и дедовците кои сакаат да ја добијат бенефицијата мора да имаат статус на пензионер и живеалиште во Самобор и да бидат медицински способни да се грижат за внуче.
Во 2024 година, Шведска стана првата во светот што донесе закон што им дозволува на бабите и дедовците да користат платено родителско отсуство додека се грижат за внуците. Таму, родителите можат да го префрлат отсуството на бабите и дедовците, за максимум 45 или 90 дена во првата година од животот на детето доколку се самохрани родители.