EPA-EFE/SERGEY KOZLOV

Руските сили ја презедоа контролата врз област богата со литиум во близина на селото Шевченко во регионот Донецк во Украина, на само три километри од границата со Дњепропетровск, пишува „Ле Фигаро“. Станува збор за зона од околу 40 хектари што содржи едно од најперспективните наоѓалишта на литиум во Европа – ресурс кој сè повеќе се нарекува „бело злато“ поради неговата клучна улога во енергетиката и одбраната.

Навидум незабележително и неважно село се наоѓа на десет километри од Велика Новосилка, град кој беше заземен од руските сили во јануари. Вредноста на областа лежи токму во наоѓалиштата на литиум, бидејќи овој метал се користи во производството на батерии за електрични возила, електроника, стаклена керамика, легури за авијациската индустрија и системи за складирање на енергија. Со растечката глобална побарувачка за овие технологии, литиумот станува сè поважен стратешки ресурс, пишува „Дефенс Блог“.

Според „Ле Фигаро“, ова е уште еден потег на Русија да ја консолидира својата контрола врз минералното богатство на Украина во време кога големите сили се тркаат да обезбедат пристап до литиум за производство на батерии. Цената на литиумот во 2022 година достигна врв од повеќе од 80.000 долари за тон. Денес во Кина е 8.500 долари за тон – многу пати пониско, но сепак економски и стратешки значајно.

Поширока руска стратегија
Со заземањето на оваа област, Русија не само што го проширува своето воено присуство во источна Украина, туку добива и пристап до вредни ресурси со долгорочен економски и индустриски потенцијал. Наоѓалиштето Шевченко веќе е во фокусот на странските инвеститори и украинските владини тела како дел од плановите за намалување на зависноста од увезени суровини.

Аналитичарите веруваат дека освојувањето на наоѓалиштата на литиум би можело да биде дел од пошироката руска стратегија за преземање контрола врз ресурсните патишта и ослабување на способноста на Украина да ја финансира реконструкцијата на својата енергетска и индустриска инфраструктура. Окупацијата на ваквите локации дополнително ги зголемува загриженостите за идниот пристап до ретки и стратешки минерали во регионот.

Украинското Министерство за енергетика и заштита на животната средина претходно ја означи областа како приоритет за домашно истражување и меѓународни инвестиции. Овој потенцијал сега се наоѓа на територијата под руска окупација.

Ова е исто така удар за Трамп
Освојувањето доаѓа веднаш откако Украина и САД потпишаа стратешки договор за безбедност на ресурсите. Договорот, финализиран на 1 мај, предвидува формирање на Заеднички фонд за реконструкција и партнерство во областа на клучните минерали – иницијатива во која Вашингтон и Киев учествуваат со цел да инвестираат исклучиво во проекти на украинска територија поврзани со рударство, нафта, гас, инфраструктура и преработка на суровини

Украинскиот парламент го ратификува договорот со САД за минерали

Документот се однесува на екстракција на минерали, нафта и гас во Украина. Не вклучува безбедносни гаранции за Киев, иако Украина инсистираше на тоа. Договорот беше потпишан по неколку недели тензии меѓу Киев и Вашингтон, кои кулминираа со вербален судир меѓу претседателот Доналд Трамп и украинскиот претседател Володимир Зеленски во Овалната соба кон крајот на февруари.

Наоѓалиштето Шевченко богато со литиум беше една од областите наменети за развој во рамките на фондот. Со окупирањето на таа територија, Русија не само што дополнително го проширува своето присуство во Донбас, туку и сериозно ги поткопува плановите на САД и претседателот Доналд Трамп.

Какво минерално богатство има Украина?
Картата подолу ги прикажува стратешките минерални ресурси низ цела Украина, вклучувајќи титаниум, циркониум, графит, ретки земни метали (богати со минерали и земни метали) и литиум. Картата, исто така, ја означува територијата контролирана од Русија, која вклучува значајни минерални наоѓалишта, особено во источните делови на Украина, како што се Донецк и Крим.

Областите во Украина богати со клучни минерали се означени на картата. Жолтата боја означува наоѓалишта на титаниум и циркониум, виолетов графит, зелени ретки земни метали и сино литиум. Овие минерали се важни за новите технологии, индустријата, електрониката, батериите и во воздухопловната и автомобилската индустрија.

Русија контролира територии во источните делови на Украина, како и Крим, кој беше анексиран во 2014 година. Овие територии содржат големи минерални наоѓалишта, кои се од стратешко значење за Русија.

Исто така, кога се гледаат процентите во количините на важни суровини, вклучувајќи јаглен и железо, најголемите се во источните делови на Украина, кои во голема мера се окупирани од руската војска.

Критични суровини
Украинските власти проценуваат дека околу 5% од „критичните суровини“ во светот се наоѓаат во таа земја. Меѓу нив се околу 19 милиони тони резерви на графит, што, според Украинската државна геолошка агенција, ја става Украина „меѓу петте водечки земји“ во однос на резервите на овој вреден минерал. Графитот е клучен за производство на батерии за електрични возила.

Покрај тоа, Украина има една третина од сите европски наоѓалишта на литиум, што е важно и за производство на модерни батерии. Пред руската инвазија, Украина држеше 7% од глобалното производство на титаниум, лесен метал.

ИЗДВОЕНИ