Замислете утро без интернет. Иако идејата сега може да изгледа привлечно, реалноста би ве изненадила. Купување намирници, комуникација со работа, навигација во автомобилот – сè би станало проблематично.
Потсетете се дека дефектот на центарот за податоци во Вирџинија, САД, кон крајот на октомври 2025 година, покажа колку сме зависни од интернет. Иако таквото сценарио беше „само техничка грешка“, го поставува прашањето што би се случило во случај на поголем дефект или координиран напад врз глобалната мрежа.
Можни причини за колапсот на интернетот:
Екстремни временски настани што уништуваат клучни центри за податоци.
Грешка во софтверот или кодот на вештачката интелигенција што предизвикува каскаден пад.
Целни напади врз подводни кабли или големи DNS провајдери.
Најкритичниот инцидент би бил дефект во децениските интернет протоколи, како што е мрежната инфраструктура што го насочува протокот на врски или DNS системот што овозможува лоцирање на компјутерите. Ако, на пример, летно торнадо го погоди кластерот центри за податоци на Google во Ајова, YouTube, Gmail и други услуги би паднале низ целиот свет.
Високата концентрација на инфраструктура – како што се Amazon Web Services (AWS), Google и Microsoft – го прави интернетот ранлив. Ако клучните центри пропаднат истовремено, би можеле да видиме колапс на глобалните услуги: Signal, Slack, Netflix, банки, па дури и паметниte домашни уреди би престанале да работат.
Но, интернетот нема целосно да исчезне
Дури и во катастрофа, интернетот би функционирал на своето најрудиментарно ниво. Децентрализираните мрежи, националните домени и самостојно хостираните блогови би овозможиле ограничена комуникација.
Експертите велат дека целосен прекин би бил исклучително тешко да се изведе. Протоколите како BGP (Border Gateway Protocol) и DNS системот се извонредно отпорни, а нападите врз клучните DNS провајдери како Verisign се многу мали и ретки.
Ако интернетот некогаш целосно се исклучи, никој не знае како да го врати во функција. Претходните планови, како што е итниот состанок на експерти во лондонскиот паб, сега се минато.
Заклучок: Интернетот е кревка, но витална мрежа. Неговата отпорност зависи од комбинација на технологија, луѓе и планови за непредвидени ситуации. Иако пропаста на интернетот звучи како апокалиптично сценарио, експертите не го исклучуваат – и нè потсетуваат дека дури и малите грешки можат да имаат големи последици.
