Само 50 години по смртта на генералот Франциско Франко, шпанската влада денес одобри закон со кој автоматски се декласифицираат сите класифицирани документи што датираат од времето на неговата диктатура, пренесе „Бета“.
Законот за класифицирани информации, кој ќе треба да се достави до парламентот за одобрување, ќе го замени Законот за службени тајни донесен во 1968 година, за време на диктатурата.
„Тоа ќе биде автоматско декласифицирање на сите класифицирани документи постари од 45 години, или пред 1980 година“, изјави министерот за правда Феликс Боланос за новинарите по состанокот на кабинетот.
Доколку мерката добие парламентарно одобрување, тајноста ќе биде укината од сите документи што датираат од времето на диктатурата на Франко (1939-1975), како и од оние што се однесуваат на таканаречената транзиција, турбулентниот период по смртта на диктаторот.
Текстот ќе го усогласи шпанското законодавство со европските стандарди и ќе обезбеди поголема транспарентност за чувствителните информации, рече Болањос.
Во последните години имаше неколку обиди за реформирање на законот од 1968 година. Последниот, започнат од владата на социјалистичкиот премиер Педро Санчез во 2020 година, беше запрен со распуштањето на парламентот во 2023 година, по долг парламентарен ќорсокак.
Со новиот закон, извршната власт планира да ги направи овие доверливи документи јавно достапни, освен ако не постои закана за националната безбедност или одбрана што сè уште би ја оправдала нивната класификација, рече министерот за правда.
Законот генерално предвидува класификацијата на информациите да биде „исклучителна“, што мора да биде оправдано, и предвидува дека документите што се однесуваат на сериозни „кршења на човековите права или злосторства против човештвото“ не можат да бидат класифицирани.
Законот беше поздравен од „Амнести Интернешнл“, која на платформата „Икс“ ги повика шпанските политички партии да ги остават настрана „своите партиски војни“ за да го олеснат брзото усвојување на законот во парламентот.
Франко, кој дојде на власт по граѓанска војна во која загинаа стотици илјади луѓе, владееше со Шпанија со железна тупаница речиси 40 години.
