Шок за прехранбената индустрија во земјата: Италијанските тестенини на удар од царините на Трамп

Во глобалната трговска бура предизвикана од враќањето на американскиот претседател Доналд Трамп на власт, италијанските производители на тестенини се најдоа во незавидна позиција. На 4 септември, Министерството за трговија на САД објави прелиминарни царини од дури 91,74% за 13 брендови тестенини, што предизвика шок во италијанската прехранбена индустрија, објави „Еуроњуз“.

Доколку бидат потврдени, царините ќе стапат на сила во јануари 2026 година и ќе ѝ нанесат тежок удар на Италија, која само во 2024 година извезла тестенини во вредност од речиси 700 милиони евра во САД. Кога овие царини ќе се додадат на постојните 15% што се применуваат за увоз од ЕУ, вкупниот царински товар би достигнал 106,74%.

„Неправедно е, тоа е протекционистичка акција на САД против италијанската паста“, изјави за „Еуроњуз“ Маргарита Мастромауро, претседателка на „Унионе Италијана Фуд“, најголемото здружение на производители на храна во Италија.

Иако случајот неодамна доби пошироко внимание, корените на спорот датираат од 1996 година, кога американските производители ги обвинија италијанските колеги за дампинг – продажба на производи на американскиот пазар по цени пониски отколку во Италија. Оттогаш, италијанските производители повремено биле предмет на царини, но никогаш до овој степен.

„Ни треба помош, бидејќи голем дел од нашите компании се вклучени. Со толку висока царина, тоа значи дека сите овие компании нема да извезуваат додека не се спроведе нова ревизија“, предупреди Мастромауро. Истрагата го опфати периодот од 1 јули 2023 година до 30 јуни 2024 година, а италијанските производители се надеваат дека ревизијата на крајот на 2025 година би можела да им донесе олеснување.

Италијанските компании се борат за укинување на овие мерки од септември. Двајца од нив, Гарофало и Ла Молисана, веќе презедоа правни мерки, а италијанската влада и Европската комисија исто така се приклучија на случајот. Италијанскиот министер за земјоделство Франческо Лолобриџида го осуди „хиперпротекционистичкиот механизам против нашите производители на тестенини“, додека Министерството за надворешни работи ги нарече тарифите „непропорционални“.

Европската комисија, која во последните месеци се справува со низа трговски спорови со Соединетите Американски Држави, останува отворена за дијалог. Сепак, не е јасно дали италијанската тестенина ќе биде на списокот на приоритети на Европската Унија, со оглед на тоа што ЕУ сè уште преговара за отстранување на 50% американски тарифи за челик.

Службеник на ЕУ изјави за „Еуроњуз“ дека, за разлика од другите еднострани тарифи, антидампинг акцијата на САД против тестенините се чини дека е спроведена во согласност со правилата на Светската трговска организација (СТО). „Внимателно го следиме случајот и доколку има недостатоци во истрагата, ќе го разгледаме и ќе го поставиме прашањето пред СТО“, рече службеникот, што би можело да доведе до контрамерки од ЕУ.

Европскиот парламент, исто така, се вклучи. Социјалистичкиот италијански европратеник Брандо Бенифеи ја осуди акцијата на САД како „јасно дискриминаторска“. „Ова мора да се реши и ја повикуваме Комисијата да дејствува“, рече тој.

Прашањето е зошто Италија е цел, со оглед на тоа што италијанската премиерка Џорџија Мелони е позната по своите добри односи со Трамп. Еден европски извор посочи дека случајот би можел да биде резултат на внатрешен спор меѓу Канцеларијата на трговскиот претставник на САД и Министерството за трговија, при што едната гранка на администрацијата можеби се обидува да ја надмине другата со цел да го таргетира иконскиот италијански производ.