Светот очајно се обидува да ја процени штетата предизвикана од промената на царините на американскиот претседател Доналд Трамп на кинескиот увоз. Експертите повторно се потпираат на иновативни техники за проценка. Нивните наоди покажуваат дека американската економија сè уште не заостанува, но проблемите се веќе јасно видливи.
Во меѓувреме, објавени се нови податоци од Бирото за економски анализи на САД, кои покажуваат дека бруто домашниот производ (БДП) на САД паднал со годишна стапка од 0,3% во првиот квартал од 2025 година.
Според анализата на The Economist, со оглед на тоа што трговијата меѓу САД и Кина веќе се намалува, Америка може да биде само неколку недели пред сериозен економски шок.
Уште пред да се воведат новите царини на 9 април, истражувањата покажаа дека веќе се загрижени, и потрошувачите и американските компании. Според истражувањето на Банката на федерални резерви на Далас, производството падна на рекордно ниско ниво во април. Сепак, овие статистики можат да бидат нестабилни.
Американците често го обликуваат својот став кон економијата во согласност со нивните политички определби. За време на мандатот на Џо Бајден, иако изразуваа мала доверба, продолжија да трошат, што ја отежна анализата. Од друга страна, „тврдите“ податоци – како што се платите и БДП – често ги одразуваат постарите реалности, пред новите шокови, пренесува Јутарњи лист.
Некои од податоците, пишува Економист, би можеле да укажат на ограничено влијание на досегашната трговска војна. Во неделата што заврши на 25 април, 10 контејнерски бродови со вкупно 555.000 тони стока пристигнаа на пристаништата во Лос Анџелес и Лонг Бич – речиси исто како и претходната година. Сепак, тие бродови испловеа пред воведувањето на царините, па вистинските ефекти допрва доаѓаат.
Другите показатели се многу поалармантни: резервациите за патувања меѓу Кина и САД се намалени за 45% на годишно ниво. Бројот на откажани и скратени пловидби (кога се прескокнува пристаништето или се користи помал брод) се зголеми на дури 40% од сите планирани рути.
Според логистичката компанија Freightos, трошоците за превозот меѓу Шангај и Лос Анџелес се намалени за околу 1.000 долари во изминатиот месец, бидејќи компаниите брзаат да увезуваат стоки пред новите царини. Во исто време, цената на транспортот од Виетнам се зголеми за истиот износ – што укажува на пренасочување на трговските текови.
Сепак, ефектите веројатно допрва следат. Многу компании складираа залихи пред царините и во моментов избегнуваат зголемување на цените – надевајќи се дека Трамп сепак ќе се повлече. Но, тоа одложување наскоро може да ги принуди да ја сменат стратегијата.
Дури и ако САД ги повлечат најстрогите мерки, штетата е веќе направена: залихите ќе паднат, инвестициите ќе застанат, новите работни места ќе се одложат, а трговијата бавно ќе закрепнува. „Бурата“ што си ја предизвикаа САД на себе сè уште не пристигнала, но прогнозите за американската економија – и глобалната трговија – не се добри, заклучува Economist.
