Научниците направија револуционерен пробив: користејќи генетски модифицирани бактерии ешерихија коли (E. coli), тие успеаја да го претворат пластичниот отпад во парацетамол, еден од најчесто користените лекови против болки во светот.
Парацетамолот, познат и како ацетаминофен, досега се произведуваше исклучиво од нафта, но британските научници од Универзитетот во Единбург покажаа дека постои поеколошка алтернатива, објавува „Т портал“.
Нивното истражување, објавено во списанието Nature Chemistry, открива дека ПЕТ пластиката, видот што го фрламе во канти за рециклирање секој ден, може да се претвори во лек што се наоѓа во скоро секој домашен шкаф за лекови со помош на модифицирани бактерии.
Оваа технологија ги комбинира хемијата и биологијата на сосема нов начин и би можела да ја револуционизира фармацевтската индустрија и да помогне во борбата против пластичниот отпад.
Како бактериите ја претвораат пластиката во лек
Сè започнува со ПЕТ пластика, материјалот од кој се направени многу шишиња и пакувања за храна. Научниците прво хемиски ја претворија оваа пластика во нова супстанца, а потоа ја инкубираа со безопасен сој на ешерихија коли (E. coli).
Резултатот беше изненадувачки: бактериите спонтано, со помош на фосфат од сопствените клетки, иницираа хемиска реакција позната како Лозеново преуредување, процес што никогаш порано не е виден во природата и обично бара многу строги лабораториски услови.
Значи, бактериите создадоа PABA од пластичен отпад, клучна супстанца за раст и синтеза на ДНК, која обично ја произведуваат сами од други извори. Сепак, овој пат, научниците генетски ја модифицираа E. coli за да не може да ги користи класичните патишта, па бактериите беа принудени да „јадат“ ПЕТ пластика.
Од пластично шише до парацетамол за само 24 часа
Приказната не запира тука. Научниците вметнале уште два гена во ешерихија коли, едниот од габа, другиот од бактерија во почвата, што овозможува претворање на PABA во парацетамол.
Резултатот – за помалку од 24 часа, со минимални емисии и ефикасност до 92 проценти, PET пластиката беше претворена во лек против болки.
„Ова е прв пат да постои пат од пластичен отпад до парацетамол, што не е можно само со биологија или хемија“, вели водечкиот истражувач професор Стивен Волас.
Тој додава дека технологијата е толку ефикасна што еден ден би можела да го „цица“ пластичниот отпад од околината и да го претвори во корисни супстанции.
Иако комерцијалното производство е сè уште далеку, резултатите се исклучително ветувачки.
Овој метод не само што би можел да ја намали количината на пластичен отпад, туку и да овозможи поодржливо и еколошки поприфатливо производство на лекови.