Тајландската кралица мајка Сирикит, која донесе гламур и елеганција во оживувањето на монархијата по Втората светска војна и која повремено се мешаше во политиката во подоцнежните години, почина на 93-годишна возраст, соопшти кралското семејство во саботата.
Сирикит не се појави во јавноста откако доживеа мозочен удар во 2012 година. Таа беше хоспитализирана од 2019 година поради голем број болести, соопшти палатата, пред да развие инфекција на крвта на 17 октомври и да почине доцна во петокот.
Прогласен е период на жалост во траење од една година за членовите на кралското семејство и дворот. Тајландската премиерка Анутин Чарнвиракул го откажа патувањето на самитот на АСЕАН во Малезија како одговор на смртта на кралицата мајка.
Икона на стилот која го освои светот
Сопругот на Сирикит, кралот Бумибол Адулјадеџ, беше најдолгогодишниот монарх на Тајланд, владеејќи 70 години од 1946 година. Сирикит беше верно покрај него, освојувајќи ги срцата на граѓаните со својата хуманитарна работа. На меѓународни патувања, таа го привлече вниманието на светските медиуми со својата убавина и беспрекорен стил.
За време на посетата на Соединетите Американски Држави во 1960 година, списанието „Тајм“ ја опиша како „витка“ и „архифеминистка“, додека францускиот дневен весник „Л’Аурор“ ја нарече „маѓепсувачка“.
Родена во 1932 година, истата година кога Тајланд премина од апсолутна во уставна монархија, Сирикит Китијакара беше ќерка на тајландскиот амбасадор во Франција и порасна во богатство и привилегии.
Додека студираше музика и јазици во Париз, таа го запозна принцот Бумибол, кој дел од своето детство го помина во Швајцарија. Тие се верија во 1949 година и се венчаа една година подоцна во Тајланд, кога таа имаше 17 години.
Секогаш беспрекорно облечена, Сирикит соработуваше со францускиот моден дизајнер Пјер Балман на креации од тајландска свила. Поддржувајќи го зачувувањето на традиционалните техники на ткаење, таа е заслужна за оживување на тајландската индустрија за свила.
Посветена на развојот на селото и мајчинскиот идеал
Повеќе од четири децении, кралицата Сирикит често патувала со кралот во оддалечени села низ земјата, промовирајќи развојни проекти и помагајќи им на сиромашните. Нивните активности редовно се емитувале на програмата „Кралски билтен“.
Таа кратко време била регент во 1956 година, кога нејзиниот сопруг поминал две недели во храм на будистичка церемонија за ракополагање. Во 1976 година, нејзиниот роденден, 12 август, бил прогласен за Ден на мајките и национален празник во Тајланд.
Нејзиниот единствен син, сегашниот крал Маха Ваџиралонгкорн – Рама X – го наследил својот татко по неговата смрт во 2016 година. По неговото крунисување во 2019 година, Сирикит официјално ја презел титулата Кралица Мајка.
Иако тајландската монархија формално е над политиката, Сирикит понекогаш заземала ставови што имале политички последици. Во говорот од 1998 година, таа ги повикала граѓаните да го поддржат тогашниот премиер Чуан Лекпаи, што ги ослабело обидите на опозицијата да спроведе гласање за недоверба на владата.
Подоцна се поврза со Народната алијанса за демократија (ПАД), монархистичко протестно движење кое ги собори владите поврзани со поранешниот премиер Таксин Шинаватра.
Во 2008 година, таа присуствуваше на погребот на демонстрант на ПАД убиен во судирите со полицијата, што многумина го сметаа за знак на поддршка на движењето кое помогна во соборувањето на тогашната про-Таксин влада.
За многу Тајланѓани, Сирикит ќе биде запаметена по нејзината човечност, мајчинска топлина и посветеност на народот. Нејзината смрт се третира со длабока почит во земја каде што критиката на монархијата е строго забранета со законите за лесе мајесте, кои важат и за починатите членови на кралското семејство.
Таа остави зад себе син, кралот Ваџиралонгкорн, и три ќерки.
