Новиот дизајн на евро банкнотите повторно го разгоре долгогодишниот спор меѓу Франција и Полска околу наследството на добитничката на Нобелова награда Марија Кири (родена Склодовска), објавува „Еуроњуз“.
Родена во Варшава во 1867 година, Склодовска-Кири подоцна се преселила во Франција, каде што станала првата жена што освоила Нобелова награда – во 1903 година за физика, заедно со нејзиниот сопруг Пјер.
Признанијата не застанале тука – познатата научничка ја освоила и Нобеловата награда за хемија осум години подоцна, што ја прави единствената личност во историјата што освоила Нобелови награди во две различни научни области.
Таа користела различни верзии на своето презиме во текот на целиот свој живот – додека нејзиниот сопруг бил жив, таа се потпишувала како Склодовска-Кири, но подоцна сè повеќе само како М. Кири.
Нејзината лична историја повторно се најде во фокусот откако Европската централна банка (ЕЦБ) објави нова серија банкноти, меѓу кои Склодовска-Кири би можела да се појави на банкнотата од 20 евра.
Одлуката предизвика бран незадоволство во Полска.
За многу Полјаци, изоставувањето на нејзиното моминско презиме – или неговата замена со француската верзија – не е само формално прашање, туку и симболично.
Тие го гледаат ова како уште еден пример за потценување на придонесот на Полска во европската историја.
Политичката димензија на контроверзноста стана очигледна кога полските медиуми и коментатори забележаа дека други историски личности – како што се Мигел де Сервантес или Лудвиг ван Бетовен – ги задржале своите оригинални имиња во сите јазични верзии.
Како одговор на критиките, ЕЦБ нагласи дека ја зема предвид сложеноста на прашањето.
„Се консултираме со разни историски и лингвистички извори за да го утврдиме најсоодветниот начин за пишување на името“, рече портпаролот на институцијата.
Нацрт-верзијата на „Марија Кири (родена Склодовска)“ е дизајнирана да го одрази нејзиниот двоен идентитет, додаде тој.
Во јануари, Управниот совет на ЕЦБ објави дека двете финални теми за планираните банкноти се „Реки и птици“ и „Европска култура“.
Темата што ќе добие најголема поддршка од јавноста и жирито ќе продолжи во финалната рунда и ќе стане дел од новиот дизајн на банкнотите.
Доколку темата „Европска култура“ победи, тогаш дизајнот на Склодовска-Кири, кој моментално ја прикажува како држи предавања во просторија полна со книги, би можел да стане реалност.
Сепак, Управниот совет на ЕЦБ нема да го избере најдобриот дизајн до 2026 година.
По таа одлука, ќе поминат уште неколку години пред новите банкноти да влезат во оптек. Сегашните евро банкноти нема веднаш да престанат да важат кога ќе бидат воведени новите.
