Нехигиената во училиштата алармира, време е за итни инспекции!

Случката во ОУ „Димо Хаџи Димов“ во Скопје, каде што голем број ученици се пожалиле на стомачни тегоби и повеќе деца беа хоспитализирани поради труење со храна и норовирус, повторно го отвора прашањето за безбедноста и за хигиената во училиштата. Институтот за јавно здравје потврди присуство на фекални бактерии во мусаката и на три чешми во училиштето, додека кај една од вработените бил пронајден и Staphylococcus aureus. Иако водата и дел од храната ги задоволуваат микробиолошките стандарди, постоењето на фекални бактерии на површини и ширењето на норовирусот укажуваат на сериозни пропусти во хигиенските практики. Оваа ситуација не само што го загрозува здравјето на децата туку и ја поттикнува потребата за строги и редовни контроли на хигиената во сите училишта, со цел да се спречат слични епидемии во иднина.

До весникот ВЕЧЕР, викендов беа испратени онлајн комуникации и од друго скопско училиште, каде што загрижени родители пријавуваат дека повеќе деца во ист ден добиле стомачни тегоби со симптоми повраќање, температура и болка во стомакот, а за нехигиената во училишните тоалети бил информиран и директорот во едно од училиштата и закажана е итна родителска средба со него. Родителите нагласуваат дека нехигиената во училишните тоалети во ова училиште е алармантна.

Инспектори од Агенцијата за храна и ветеринарство влегоа и во кујните на другите девет основни училишта во Карпош со кои стопанисува истиот оператор со храна, но овој сериозен случај на труење кај деца во училиште ги алармира надлежните секаде да се преземат мерки и да се направат инспекции.

Директорот на клиниката, Реџеп Мемеди, во изјава за Канал 5 во саботата потврди дека четири дечиња од училиштето „Димо Хаџи Димов“ останале во болница бидејќи иако се во стабилна состојба, сè уште чувствуваат симптоми на труење со храна и знаци на болест, мачнина во стомакот и температура, но три деца кои беа хоспитализирани на Детската клиника од исти причини, се пуштени дома.

Во меѓувреме, директорката на училиштето, Лела Николоска, за телевизијата изјави дека е извршена целосна дезинфекција на училиштето и дека нема прекин на редовната настава, но кујната што се наоѓа во посебен објект во училишниот двор е под клуч со пломба од АХВ. Директорката нагласи дека со кујната не раководи училиштето, туку приватна фирма која е давател на услуги.

Институтот за јавно здравје информираше и дека се целосно завршени анализите на мострите од вода земени од ОУ „Димо Хаџи Димов“ и оти физичко-хемиската анализа и микробиолошката анализа на водата се во рамките на референтните вредности. Тешки метали во мострите од вода не се пронајдени.

– Како што претходно известивме за резултатите од мостри од храна и работни површини од истоименото училиште, најдени се фекални бактерии Enterobacteriaceа во мусаката и на неколку површини од кујната и училиштето кои укажуваат на нехигиена во училиштето и во кујната. Од добиените седум примероци на биолошки материјал што ги имаме примено во Институтот за јавно здравје од деца кои јавиле симптоми, шест се позитивни на Norovirus, се посочува во соопштението од ИЈЗ.

Оттаму потврдија и дека во текот на викендот, приправни и дежурни екипи од ИЈЗ се на работа и ги анализираат добиените мостри, како и биолошките материјали добиени претходните денови од училиштата, сè со цел брзо, точно и ефикасно справување со ситуацијата.

За дополнително пристигнатите мостри од другите девет училишта, ИЈЗ ќе информира денеска.

– ИЈЗ е во постојана комуникација со другите надлежни институции и за сите дополнителни информации ќе ја информира јавноста, се наведува во соопштението од ИЈЗ.

Од Институтот за јавно здравје претходно потврдија дека нехигиена на три од чешмите во училниците, од која едната во училишната кујна, е причината за труењето на учениците во основното училиште „Димо Хаџи Димов“ во скопски Карпош. Ентеробактерија е дополнително пронајдена во мусаката што ја јаделе учениците за ручек. Бактеријата која била пронајдена и која предизвикува симптоми на повраќање укажува на нехигиена, рече директорката на ИЈЗ, Марија Андоновска. Сепак, таа не исклучува дека некои од децата се заразени од норовирус, кој бил утврден кај едно од децата со симптоми бидејќи вирусот лесно се пренесува и долго може да „преживее“ на школскиот инвентар.

Сите примени деца на Детската клиника во Скопје имале исти симптоми, стомачни болки, повраќање, дијареја и зголемена телесна температура, што укажувало на сомневање за труење со храна.

Градски водовод ја исклучија можноста труењето да настанало од водата за пиење. Од вонредното испитување се утврдило дека е санитарно исправна и дека може непречено да се употребува.

На 26 ноември, околу 40 ученици од „Димо Хаџи Димов“ во скопската населба Влае се пожалија на стомачни болки. Меѓу нив и помалиот син на премиерот Христијан Мицкоски, кој три дена примал инфузии.

Ова не е прв случај на сомневање за труење со храна меѓу учениците во Општина Карпош. Во 2023 година, најмалку девет деца беа заразени со салмонела во три основни училишта, каде што храната исто така се набавуваше од истата компанија што ја подготвува оброкот за „Димо Хаџи Димов“. Иако тогаш, по спроведените контроли, Агенцијата за храна и ветеринарство соопшти дека резултатите од земените мостри биле во ред, повторувањето на вакви инциденти укажува на системски пропусти во следењето на хигиенските стандарди и на контролните механизми. Овие настани отвораат сериозни прашања за безбедноста на храната во училиштата и ја нагласуваат потребата од построга и редовна инспекциска контрола, како и од воведување на поефикасни мерки за превенција на епидемии меѓу учениците.

(В. С. Н.)