Повеќе од 90 проценти од пациентите во светот никогаш не добиваат орган што може да им го спаси животот. Причината е недостатокот на донирани органи, но и фактот дека голем број од нив никогаш не се користат.
Според Светската здравствена организација (СЗО), само десет проценти од глобалната потреба за трансплантација е задоволена. Иако многу органи би можеле да спасат животи, тие се отфрлаат од страв дека не се доволно „добри“. Всушност, многу од овие органи би биле целосно функционални со новите медицински технологии.
Современата ера на трансплантациската медицина започна во 1954 година, кога беше успешно извршена првата трансплантација на бубрег помеѓу идентични близнаци. Оттогаш, огромниот напредок во хирургијата, имунологијата и интензивната нега овозможи трансплантацијата да стане стандардна терапија за многу сериозно болни пациенти. Сепак, клучна пречка останува, недостатокот на достапни органи, и покрај зголемениот број донации.
Статистиката е загрижувачка. На пример, во Европа, 21 процент од донираните бубрези и дури 58 проценти од срцата никогаш не се трансплантираат.
Во најновата студија објавена во престижниот медицински журнал „Лансет“, меѓународен тим експерти, вклучувајќи го и проф. д-р Андреас Цукерман од Медицинскиот универзитет во Виена, анализира нови начини на кои донираните органи можат подобро да се зачуваат, евалуираат, па дури и да се поправат пред трансплантацијата.
Фокусот е ставен на перфузионата технологија, процес во кој, по отстранувањето од телото, органите се поврзуваат со специјални уреди и се мијат со специјални течности. На овој начин, органите не само што се одржуваат „живи“, туку можат и да се подобрат. Перфузијата им овозможува на лекарите да ги намалат воспалителните процеси, да ги елиминираат вирусните инфекции, па дури и да ја променат крвната група на органот за да одговара на поширок круг пациенти. Ваквите интервенции им даваат на органите втора шанса, а на пациентите нова надеж.
„Само во Соединетите Американски Држави, околу 50.000 органи потенцијално погодни за трансплантација се отфрлаат годишно“, истакнува д-р Цукерман. „Со овие нови методи, би можело да се користи голем број од овие органи.“
Покрај напредокот во зачувувањето на човечките органи, истражувачите бараат и алтернативи. Една од нив е ксенотрансплантацијата, трансплантација на органи од животинско потекло. Најголеми надежи се полагаат на генетски модифицирани свински органи, кои веќе се тестираат во раните клинички студии. Иако ова се сè уште експериментални процедури, нивниот успех би можел засекогаш да го промени светот на трансплантациите.
Сепак, решавањето на проблемот со недостатокот на органи не е само медицинско прашање. Како што предупредува д-р. Цукерман, проблемот бара и подобро организирани здравствени системи, појасни законски рамки и поголема општествена поддршка за донаторскиот систем.
