Дури и ако светот ја постигне навидум невозможната цел за ограничување на глобалното затоплување на 1,5°C над прединдустриските нивоа, ледените покривки на Гренланд и Антарктикот ќе продолжат незапирливо да се топат, што би можело да предизвика зголемување на нивото на морето за неколку метри и масовни миграции од крајбрежните области, покажува ново меѓународно истражување.
Научниците се обидоа да утврдат која е „безбедната граница“ на затоплување за да преживеат големите ледени маси. Тие анализирале податоци од сателити, климатски модели, ледени јадра, седименти од длабоко море, па дури и ДНК од лигњи.
Заклучокот е загрижувачки. Дури и сегашното ниво на затоплување од 1,2 °C би можело да предизвика брзо повлекување на ледените маси и катастрофално зголемување на нивото на морето, според трудот објавен во списанието „Communications Earth and Environment“.
Околу 230 милиони луѓе денес живеат на надморска височина помала од 1 метар. Дури и малите промени во волуменот на мразот „значително ги менуваат крајбрежјата низ целиот свет“, предизвикувајќи раселување на стотици милиони луѓе и штета што го надминува адаптивниот капацитет.
Научниците проценуваат дека до крајот на векот, нивото на морето би можело да се покачи за 1 см годишно, што значи 40 см за само 100 години.
„Ова би значело масовни миграции на населението во размер без преседан во модерната историја“, рече Џонатан Бамбер, глациолог на Универзитетот во Бристол и коавтор на студијата.
Особено загрижувачки е фактот што проценетите безбедносни прагови за ледените маси постојано се намалуваат со напредокот на науката. Додека претходните модели предвидуваа дека, на пример, Гренланд би можел да се сруши на +3 °C, денес се проценува дека +1,5 °C би било доволно.
Според авторите, единствениот начин да се спречи колапсот на ледените покривки е да се ограничи затоплувањето на близу 1°C, што би барало драстично намалување на емисиите и целосен премин од фосилните горива, нешто што изгледа многу малку веројатно со оглед на сегашните глобални политики.
„Веќе гледаме како се остваруваат некои од најлошите сценарија во однос на губењето на мразот“, рече Стоукс.
„Нема многу што би ни дало надеж. Во најдобар случај, нивото на морето ќе се зголемува бавно.“
Авторите нагласуваат дека нивните наоди не значат дека климатските цели треба да се напуштат. Секоја десетина од затоплувањето значи разлика во последиците што ќе ги доживееме.
„Ограничувањето на затоплувањето на 1,5 степени сепак би било огромен успех. Треба да продолжиме да се стремиме кон тоа, но да не очекуваме дека тоа ќе го запре покачувањето на нивото на морето“, заклучува Стоукс.