По антисемитскиот терористички напад во Сиднеј во неделата во кој беа убиени 15 лица, а десетици беа повредени, истрагата се фокусираше на две главни траги. Првата е мистериозното патување на напаѓачите на Филипините непосредно пред масакрот, а втората е откривањето на две знамиња на Исламска држава во автомобилот на еден од осомничените, паркиран во близина на местото на нападот на прославата на Ханука на плажата Бонди, пишува британскиот „Гардијан“.
Истражителите ги поврзуваат овие две траги бидејќи Филипините, а особено јужниот остров Минданао, се борат против исламистичкиот екстремизам со децении. Таму патувале напаѓачите, 50-годишниот Саџид Акрам и неговиот 25-годишен син Навид. Иако групата Исламска држава (ИСИС) е значително ослабена таму од својот врв пред една деценија, сè уште има активни милитанти и симпатизери лојални на групата.
Според филипинските власти, таткото и синот пристигнале во земјата на 1 ноември. Градот Давао на островот Минданао бил нивната последна дестинација. Тие се вратиле во Сиднеј на 28 ноември, само две недели пред нападите.
Она што го правеле двајцата мажи на Филипините останува мистерија. Безбедносните експерти долго време предупредуваат на „факторот Х“ – времето поминато во странство со искусни милитанти кои можат да ги претворат аматерските амбиции во смртоносни напади. Теоријата дека биле на нивниот последен одмор се смета за малку веројатна.
Поверојатно е дека барале воена обука, но тоа би бил огромен логистички предизвик за двајца неискусни мажи од Австралија. На крајот на краиштата, Саџид Акрам веќе имал дозвола за оружје и шест огнени оружја, а нивниот напад – пукање во невооружени цивили – не барал софистицирани воени вештини.
Затоа, индоктринацијата е клучна причина за патувањата. Целта на ваквите патувања честопати не е стекнување вештини, туку зајакнување на чувството за заедница и решителност. Изолацијата далеку од дома овозможува брза радикализација, особено ако теренот веќе е подготвен со онлајн пропаганда, како што покажаа претходните напади како оние во Париз во 2015 година или Лондон во 2007 година.
Во последниве години, ИСИС и слични групи се мачат да извршат напади на долги растојанија бидејќи немаат безбедни бази и странски регрути. Крвавиот напад во Москва во јули 2024 година беше редок исклучок. Наместо тоа, терористичките групи се префрлија на стратегија на „џихад без водач“, охрабрувајќи ги следбениците низ целиот свет да извршат свои напади. Минатата година, возач на камион инспириран од ИСИС уби 14 лица во Њу Орлеанс, додека бројни други заговори беа осуетени.
Додека еврејските заедници беа цел на Ал Каеда и ИСИС дури и пред конфликтот во Газа, порастот на антисемитизмот им го олесни на терористите. Вооружениот човек кој уби две лица во синагога во Манчестер се заколна на верност на ИСИС во телефонски повик до полицијата.
Иако многу работи остануваат непознати за нападот на плажата Бонди, едно е јасно: „брендот“ и бруталната идеологија на Исламската држава се сè уште доволно привлечни за да, повеќе од една деценија по нејзиното појавување, претставуваат сериозна закана за безбедносните служби ширум светот.
