Кинезите, кои се „само три чекори подалеку“ од секој европски производител во синџирот на снабдување, создаваат огромен ризик за европската индустрија со ограничување на извозот на ретки земни метали, предупредува Европската централна банка.

Ограничувањата на Кина за извоз на ретки земни метали создаваат ризик за европската индустрија, според анализа објавена во средата од Европската централна банка (ЕЦБ), пренесува Танјуг.

Авторите потсетуваат дека Кина воведе ограничувања за извоз на ретки земни метали и нивните деривати на почетокот на април како одговор на зголемувањето на американските царини, а последиците се веќе видливи во европската автомобилска индустрија, каде што се случија привремени прекини на работата.

Еврозоната е особено ранлива бидејќи се потпира на Кина за околу 70 проценти од својот директен увоз на ретки земни метали, но и индиректно – преку посредници од САД и Јапонија.

Дури и кога компаниите купуваат производи од трети земји, синџирите на снабдување честопати водат до кинески добавувачи. Анализите покажуваат дека повеќе од 80 проценти од големите европски компании се најмногу три чекори зад кинеските производители.

Автомобилскиот сектор и обновливите извори на енергија најмногу ги чувствуваат последиците. Магнетните компоненти за електрични возила и ветерни турбини зависат од кинескиот неодимиум, а недостигот го загрозува производството. Слична е ситуацијата и во електрониката, каде што ретките метали се основа за производство на телефони, компјутери и полупроводници.

Компании како што се Ербас и БАСФ купуваат ретки метали директно од Кина, додека Фолксваген и Рено зависат од американски посредници како што се Мајкрософт, Епл и Интел.

Европските компании немаа значителни залихи на ретки метали пред воведувањето на кинеските ограничувања, а во јуни 2025 година беа регистрирани прекини во снабдувањето и затворање на некои производствени линии во автомобилската индустрија. Властите во Европа оттогаш преговараа за забрзано издавање на извозни лиценци, но неизвесноста останува.

Економистите предупредуваат дека подолгите прекини би можеле да ги зголемат трошоците за производство и да создадат инфлаторни притисоци во еврозоната.

Сепак, Кина држи монопол од 95 проценти врз глобалното производство на ретки метали, па затоа зависноста на Европа останува тежок проблем за решавање, се наведува на веб-страницата на ЕЦБ.

ИЗДВОЕНИ