Најновото полугодишно истражување на Европската инвестициска банка (ЕИБ) за кредитирањето во Централна, Источна и во Југоисточна Европа (ЦИЕ) регистрира силен раст на побарувачката за заеми во првата половина од 2025 година и кај компаниите и кај домаќинствата, додека понудата уште заостанува. Анкетата, спроведена меѓу 15 меѓународни банкарски групи и 85 локални банки што покриваат над половина од активата на секторот, навестува дека во наредните шест месеци кредитните стандарди би можеле умерено да се олеснат, особено за малите и за средните претпријатија.
– Банкарскиот сектор во ЦИЕ се покажува отпорен, а ЕИБ ќе продолжи да го поддржува растот во регионот – изјави потпретседателот на ЕИБ, Киријакос Какурис, наведувајќи ги Чешка, Бугарија, Словачка и Романија како пазари со највисок потенцијал и профитабилност во портфолијата.
Дебора Револтела, главен економист во ЕИБ, изјави дека подобрувањата во перспективите на банкарскиот сектор во ЦИЈИЕ, во текот на изминатите шест месеци, се знак за силата на системот. Сепак, глобалното опкружување укажува на претстојни структурни адаптации во реалната економија и на пренасочување на трговските и на инвестициските текови. Банките ќе бидат предизвикани да ја обезбедат потребната флексибилност за да се приспособи економијата.
Понатаму, банките очекуваат мало подобрување на условите за понуда на кредити, што укажува дека практиките за кредитирање може да станат поповолни. Оваа промена е значајна, бидејќи означува пресврт од претходните трендови на порестриктивно кредитирање, кое е во сила од втората половина на 2021 година. Очекувањата за висока профитабилност меѓу прекуграничните банкарски групи, исто така, ја нагласуваат нивната посветеност кон регионот, што укажува дека банките гледаат потенцијал за долгорочен раст и покрај минатите и сегашните предизвици.
Истражувањето се спроведува два пати годишно од страна на Европската инвестициска банка, опфаќајќи околу 15 меѓународни банкарски групации и 85 локални подружници или независни локални банки. Заедно, тие сочинуваат повеќе од 50 % од банкарските средства во повеќето земји од ЦИЈИЕ.
