Вињетата, или во форма на налепница или електронска сметка, е доказ за платени патарини за користење на автопати во одредени европски земји. Им овозможува на возачите легално да ја користат патната мрежа за однапред платен временски период – од дневна до годишна варијанта.
Досега, многу земји користеа класични налепници на шофершајбната, но Европа брзо преминува на дигитален систем. Последна во низата што ќе одлучи за овој чекор е Австрија, која ќе ги укине хартиените вињети и ќе премине исклучиво на електронски верзии од 2027 година.
На 9 октомври, австриската влада потврди дека од 2027 година ќе се користат само е-вињети. Веќе повеќе од 75% од возачите ја користат дигиталната варијанта, додека дури и меѓу оние што купуваат краткорочни вињети, повеќе од половина ја избираат електронската форма.
За 2026 година, возачите сè уште ќе можат да избираат помеѓу класичната и дигиталната верзија – по цена од 106,80 евра за годишна вињета. Владата планира дополнително да ја прошири продажната мрежа, така што е-вињетата ќе биде достапна и во физички продавници, а не само преку интернет.
Казните за возење без вињета се високи – најмалку 120 евра.
Цени на австриски вињети:
Дневно – 8,60 евра
Десетдневно – 11,50 евра
Двомесечно – 28,90 евра
Кои земји бараат вињета?
Системот на вињети моментално важи во следниве земји:
Австрија, Бугарија, Чешка, Унгарија, Молдавија, Романија, Словачка, Словенија и Швајцарија.
Интересно е што Германија не наплаќа за користење на своите автопати, што е реткост во Европа.
Како функционираат е-вињетите?
Дигиталната вињета е поврзана со регистарскиот број на возилото. Камерите поставени по патните мрежи автоматски ги читаат регистарските таблички и проверуваат дали возилото има важечка вињета. Ова ја избегнува потребата од лепење налепници и запирање на продажни места.
Преглед на цените на вињетите по земји:
Унгарија:
Купувањето на вињета мора да се изврши пред влегување на патарината. Дозволено е максимум 60 минути по влегувањето за ретроактивно купување на вињета.
Дневно – 13,28 евра
10-дневно – 16,51 евра
Месечно – 26,72 евра
Годишно – 147,62 евра
Бугарија:
Системот за е-вињета беше воведен во 2019 година. Казните за возење без вињета се движат од 300 до 3000 лева.
Викенд вињета – 5,5 евра
Неделно – 8 евра
Месечно – 16,55 евра
Тримесечно – 29,4 евра
Годишно – 52,4 евра
Чешка:
Од 2021 година се користи само електронската вињета.
10-дневно – 12,50 евра
Месечно – 17,50 евра
Казните без вињета достигнуваат до 200 евра.
Словенија:
Контролите се чести, а казните се високи – до 800 евра.
Неделно – 16 евра
Месечно – 32 евра
Годишно – 117,5 евра
Романија:
Е-вињетата е задолжителна за сите автопати.
Дневно – 2,5 евра
10-дневно – 3,3 евра
Месечно – 5,3 евра
Годишно – 28 евра
Што треба да се запомни пред да се патува низ ЕУ
Секоја земја има свој систем на вињети, што значи дека не постои универзална европска вињета. Најбезбедно е да се купи вињетата пред да се влезе на патарината – преку интернет или на бензинска пумпа, пишува EUpravo zato.