Сè повеќе случаи на рак се дијагностицираат кај луѓе под 50 години, што предизвикува јавна загриженост. Сепак, нова студија покажува дека зголемувањето на дијагнозите често се должи на современите методи на откривање, а не нужно на вистински скок на бројот на опасни болести.
Некои форми на рак, кои некогаш главно се јавуваа кај постари лица, сега се дијагностицираат сè повеќе кај луѓе под 50 години.
Имено, студија на американската влада, објавена претходно оваа година, вклучуваше повеќе од два милиони случаи дијагностицирани кај луѓе на возраст од 15 до 49 години, помеѓу 2010 и 2019 година. Од анализираните 33 видови рак, 14 покажаа зголемување на фреквенцијата кај барем една помлада возрасна група, при што дури 63% од случаите со рана појава се регистрирани кај жени.
Сепак, нова и независна студија сугерира дека ова зголемување не мора да значи дека повеќе млади луѓе всушност ја добиваат болеста, туку дека лекарите едноставно откриваат повеќе тумори благодарение на подобрената дијагностика.
Ракот се зголемува по фреквенција, стапките на смртност во голема мера непроменети
Во студија објавена во медицинското списание JAMA Internal Medicine, научниците анализирале осум видови на рак чија инциденца кај луѓето под 50 години расте најбрзо: тироидна жлезда, анален, бубрежен, тенко црево, дебело црево, ендометриум, панкреас и мултипен миелом.
Се покажа дека дијагнозите на овие видови на рак се дуплирале од 1992 година, но стапките на смртност во голема мера останале непроменети.
Ова сугерира дека во многу случаи станува збор за зголемено откривање и прекумерна дијагноза, а не за вистинско зголемување на опасните болести.
На пример, ракот на тироидната жлезда и бубрезите значително се зголемил, но без соодветно зголемување на смртните случаи, што укажува дека многу од овие тумори веројатно нема да предизвикаат здравствени проблеми.
Слично на тоа, ракот на дојка во рана фаза кај жени под 50 години е во пораст, но стапката на смртност е речиси преполовена во последните три децении, главно поради подобри третмани, а не поради ширењето на болеста.
Ракот на дебелото црево и ендометриумот покажа мало, но постојано зголемување на смртноста, што укажува на вистинско зголемување на сериозните случаи. Истражувачите веруваат дека фактори како што се дебелината и помалку хистеректомии се делумно одговорни.
Сепак, за повеќето други видови на рак, зголемувањето на инциденцата е поверојатно да биде резултат на подобрени дијагностички методи, како што се рутински скрининг, попрецизно снимање и случајни наоди за време на други прегледи, отколку вистинско зголемување на ризикот.
Авторите на студијата предупредуваат дека прикажувањето на раните форми на рак како „нова епидемија“ може да создаде погрешна јавна слика и да има несакани последици.
Непотребните дијагнози можат да доведат до емоционален стрес, физички напор и финансиски трошоци, бидејќи здрави млади луѓе се подложени на инвазивни третмани и долгорочно следење без вистинска потреба.