Прелиминарните разузнавачки проценки сугерираат дека Техеран сè уште го задржува поголемиот дел од своите залихи на високо збогатен ураниум, објавува „Фајненшл тајмс“ (FT).
Залихите на високо збогатен ураниум на Исламската Република Иран останаа во голема мера недопрени по американските напади врз неговите главни нуклеарни објекти, веруваат европските престолнини, фрлајќи сомнеж врз тврдењата на претседателот Доналд Трамп дека бомбардирањата ја „уништиле“ нуклеарната програма на Иран.
Двајца луѓе запознаени со прелиминарните разузнавачки проценки открија дека европските престолнини веруваат дека залихите од 408 кг ураниум збогатени на нивоа близу до ниво за оружје не биле концентрирани во Фордоу – еден од двата главни објекти за збогатување – во времето на нападот минатиот викенд.
Наместо тоа, се верува дека биле распоредени на повеќе локации.
Според изворите, европските земји сè уште чекаат целосен разузнавачки извештај за степенот на штета на Фордоу – објект изграден длабоко под планина во близина на светиот град Ком – додека првичниот извештај сугерира „голема штета, но не и целосно структурно уништување“.
Иранските власти сугерираа дека залихите од збогатен ураниум биле преместени пред бомбардирањето на објектот од страна на САД, што следеше по неколкудневните израелски напади врз земјата.
Соединетите Американски Држави во неделата употребија масивни бомби „бункер-разбивачи“ за да ги нападнат Фордоу и Натанц, вториот објект за збогатување ураниум во Иран. Исто така, испукаа крстосувачки ракети кон трет објект, Исфахан, кој се користи во циклусот на конверзија на гориво и за складирање.
Трамп им рече на новинарите на самитот на НАТО оваа недела: „Мислам дека целиот нуклеарен материјал е таму долу бидејќи е многу тешко да се премести“.
Тој, исто така, ја отфрли прелиминарната проценка на американските разузнавачки служби, која протече во медиумите, дека американските напади ја вратиле нуклеарната програма на Иран за само неколку месеци.
Израелската комисија за атомска енергија оваа недела соопшти дека проценува дека американските и израелските напади „ја вратиле способноста на Иран да развива нуклеарно оружје за многу години“.
Но, експертите предупредуваат дека ако Техеран сè уште има залихи од збогатен ураниум и поставил напредни центрифуги на тајни локации, сè уште би можел да има капацитет да произведува фисионен материјал потребен за оружје.
Иран инсистира дека неговата нуклеарна програма е само за мирни, цивилни цели.
Фордоу беше главниот објект за збогатување на ураниум до чистота од 60 проценти – само еден чекор под нивото потребно за оружје. Се проценува дека 408 кг ураниум збогатен со 60 проценти биле распоредени во Фордоу, Натанц и Исфахан пред Израел да ја започне војната против Иран на 13 јуни.
Вкупните залихи на збогатен ураниум на Иран биле повеќе од 8.400 кг, но поголемиот дел од материјалот бил збогатен на ниско ниво.
Сателитските снимки од Фордоу по бомбардирањето во неделата покажуваат влезови од тунели исполнети со земја и дупки во земјата што би можеле да бидат точки на влез за американски прецизно водени бомби. Пристапните патишта исто така изгледаат оштетени.
Рафаел Гроси, шеф на Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ), изјави оваа недела дека иранскиот министер за надворешни работи, Абас Арагчи, испратил писмо до МААЕ на 13 јуни во кое предупредува дека Иран ќе „усвои посебни мерки за заштита на нашата нуклеарна опрема и материјали“.
Гроси рече дека на инспекторите на агенцијата на ОН, кои не можат да пристапат до објектите од почетокот на израелскиот напад, треба да им се дозволи да се вратат и „да извршат проверки на залихите на ураниум, вклучувајќи, најважно, 408 кг збогатени до 60 проценти“.
