Бадентер влегува во финиш – недостигаат уште двајца пратеници?!

Власта е на чекор до обезбедување Бадентерово мнозинство, откако пратеникот Илир Демири, кој беше дел од пратеничката група на Европскиот фронт, предводена од ДУИ, официјално го информираше претседателот на Собранието, Африм Гаши, дека ќе дејствува како независен. Неговиот излез од Алијансата на Албанците, која веќе донесе одлука да дејствува самостојно, и од групата на Европскиот фронт, ги помести парламентарните односи и ја засили динамиката околу оформувањето на новото мнозинство. Демири, поранешен министер за здравство и инфектолог, со својот потег практично ја приближува власта до потребната бројка од 20 немнозински пратеници.

Висок владин претставник од ВМРО-ДПМНЕ, за весникот ВЕЧЕР истакна дека мнозинството очекува до крајот на годината да ги обезбеди сите потребни пратеници за Бадентер. Веќе се смета на поддршката од лидерот на ДПА, Мендих Тачи, и на пратеникот на Демократската партија на Турците, Бејџан Илјаз, а владиниот функционер вели дека се водат финални преговори и со Сали Мурати од Движење на Турците. Од ДПА веќе ја искажаа својата подготвеност за влез во Владата и се чека само понуда за тоа, а ДПТ излезе незадоволна од коалицијата со ДУИ и веќе имаше соработка и договор за поддршка со владејачката партија ВМРО-ДПМНЕ. Илјаз, и по парламентарните избори лани беше во опција за присоединување кон владејачкото мнозинство.

Премиерот Мицкоски неодамна изјави дека во Владата нема да влегуваат нови партии, но преку активирањето на независни пратеници се отвора алтернативен модел за проширување на мнозинството. Овој пристап им овозможува на владините партнери да го јакнат Бадентеровиот капацитет без формално коалициско ширење, што е особено важно во период кога се подготвуваат клучни системски закони и кога секој глас од немнозинските заедници има пресудна тежина.

Финални преговори со независните

Власта има 14 немнозински пратеници и за Бадентерово мнозинство ѝ се потребни уште 6. Ако може да смета на Тачи, Илјаз, Демири и Сали, ќе бидат потребни уште двајца пратеници за заокружување на бројката од 20 немнозински пратеници, кои се потребни за решавање на еден од најкритичните услови за донесување системски закони во Собранието во претстојниот период.

Неодамна, од коалицијата „Вреди“, за весникот ВЕЧЕР потврдија дека се водат преговори за нови кадровски решенија во Владата, по заминувањето на вицепремиерот и министер за животна средина, Изет Меџити, но и дека се контактира со сите пратеници од немнозинските заедници што се во опозициските редови, за да се обезбеди поддршка од вкупно 20 пратеници од немнозинските заедници.

– Преговорите меѓу партнерите течат и денес или во наредниве денови треба да се одржи нова рунда разговори. Но, истовремено се разговара и за тоа на кој начин да се обезбеди Бадентерово мнозинство во Парламентот. Има повеќе важни закони што треба да се донесат и целта е да се добие поддршка од тие пратеници. Оттаму, разговорите за пополнување на позициите во владините ешалони се користат и за таа цел, евентуално да се најде место и за новите партнери – изјави денеска за весникот ВЕЧЕР висок функционер на „Вреди“.

Во меѓувреме, владините партнери разговараат на кој начин да се пополнат испразнетите позиции: вицепремиерската и министерската за животна средина, кои ги држеше новиот чаирски градоначалник, Изет Меџити. Од коалицијата „Вреди“ бараат нов вицепремиер да биде Беким Сали, а во игра за министер за животна средина се ставаат Мухамед Хоџа, поранешен портпарол во владите на Зоран Заев и на Димитар Ковачевски, и Недим Рама, шеф на кабинетот на Меџити додека тој беше министер за екологија.

Но, околу ова барања на „Вреди“ сè уште не е добиена виза од премиерот Мицкоски и од ВМРО-ДПМНЕ бидејќи ставот е новиот вицепремиер од редовите на „Вреди“ да има и дополнително задолжение за некој владин ресор, по досегашниот пример на Меџити, но и на другите вицепремиери во Владата. Еден од лидерите на „Вреди“ и градоначалник на Општина Чаир, Изет Меџити, деновиве потврди дека поранешниот владин портпарол Мухамед Хоџа ќе биде министер за екологија, а актуелниот пратеник и поранешен министер за здравство Беким Сали, прв вицепремиер. Нагласи дека останува само да се дефинира Сали со кое министерство ќе раководи.

– Нема да има реконструкција, но ќе има главно пополнување на местата. Тие се финализираат. Она што е познато е дека Беким Сали ќе биде прв вицепремиер и треба деновиве да се дефинира кој друг ресор ќе го покрива. А министер за екологија ќе биде Мухамед Хоџа, рече Меџити.

Прашан дали министерот за здравство, Азир Алиу, ќе го замени Башким Бакиу, Меџити нагласи дека за сите детали околу евентуални смени на министри на одредени ресори ќе информираат.

Една од комбинациите е дека Беким Сали, покрај вицепремиерската, би ја презел и функцијата министер за добро владеење од Арбен Фетаи. Во таков случај, Фетаи би заминал на позицијата министер за европски прашања, која сега ја врши Орхан Муртезани, за кого пак,како опција се споменува амбасадорската позиција во Брисел.

Бадентеровото мнозинство клучно за реформите во судството и изборното законодавство

Досега, поради неможноста да се обезбеди Бадентерово мнозинство во Парламентот од вкупно 39. пратеници од немнозинските заедници, не беа усвоени повеќе измени во законите како што е, на пример, Изборниот законик или, пак, во Законот за локална самоуправа.

Премиерот Мицкоски деновиве најави дека Владата е подготвена да го отвори пакетот реформи што треба да обезбедат вистинска институционална и финансиска автономија на судството. Со оглед на тоа што измените ќе ги засегнат Судскиот совет, обвинителската и судската служба, како и уредувањето на нивните примања, за нивно усвојување ќе биде неопходно полнo Бадентерово мнозинство – најмалку 20 гласови од немнозинските заедници.

Овие гласови ќе бидат клучни и за донесување на новиот Кривичен законик, чија итност ја нагласи и Уставниот суд, со предупредување дека до крајот на декември може да интервенира поради спорните одредби во сегашното законско решение. Исто така, без Бадентер сè уште не може да се усвојат измените во Изборниот законик и во Законот за локална самоуправа – закони што треба да ги активираат механизмите за референдумска смена на градоначалници во случаи на неработење или тешки пропусти.

Дополнително, мнозинство од 20 немнозински пратеници ќе биде потребно и за реформите предвидени со новиот Закон за организација и работа на органите на државната управа, кој треба значително да го намали бројот на буџетски корисници и да воведе поефикасно и поекономично управување со државните ресурси. Сите овие процеси ја прават потрагата по Бадентерово мнозинство еден од централните политички приоритети на власта во наредниот период. (В. С. Н.)