Загриженост во УНЕСКО: Се бара извештај од Турција за зачувување на Аја Софија

229

Комитетот за светско наследство на УНЕСКО побара од Турција да достави извештај за состојбата со зачувување на Аја Софија во Истанбул до 2022 година. 

Комитетот изрази длабока загриженост за последиците од претворање на овој познат објект во џамија. Поранешниот музеј на Аја Софија беше претворена во џамија од страна на турските власти на 10 јули 2020 година, што предизвика бран на меѓународно негодување и ги влоши тензиите меѓу Турција и Грција.

Комитетот за светско наследство бара од Турција да достави „ажуриран извештај за состојбата со зачувување“ на зградата до 1 февруари 2022 година и жали за недостатокот на дијалог и информации за одлуката на Турција за промена на статусот на музејот „Аја Софија“ и црква на Исус Спасителот, друго византиско ремек-дело. Архитектура. Во август 2020 година, претседателскиот декрет наредил претворање на црквата Хора, украсена со фрески од 16 век, во џамија.

Со овие иницијативи, претседателот Реџеп Таип Ердоган сака дополнително да ги придобие најконзервативните приврзаници и најголемите националисти, додека Турција се соочува со економски тешкотии што ги влоши пандемијата. И Аја Софија и Црквата на Исус Спасителот се наоѓаат во историските делови на Истанбул и се запишани на списокот на светско наследство на УНЕСКО.

Доколку Комитетот изјави дека не е задоволен од состојбата со зачувување на местото запишано на списокот на светско наследство, може да го пренесе на списокот на загрозено светско наследство или да го повлече од списокот.

Аја Софија служела како црква 916 години, сè до османлиското освојување на Цариград, денешен Истанбул, додека служела како џамија од 1453 до 1934 година. На 10 јули минатата година, турски суд ја поништи одлуката на поранешната влада на таа земја, која и додели статус на музеј на Аја Софија на 24 ноември 1934 година. Со поништување на таа одлука, статусот на џамијата беше вратен во Света Софија.

Како една од најпосетуваните туристички дестинации во градот на Босфорот, Аја Софија беше вклучена во списокот на УНЕСКО за светско културно наследство во 1985 година.

Турските власти најавија дека ќе продолжат да ги зачувуваат културните и историските вредности на Аја Софија, така што Дирекцијата за верски работи на Турција ќе биде одговорна за верските церемонии, а Министерството за култура и туризам на таа земја ќе преземе грижа за реставрација, конзервација и заштита.

Туристите сè уште можат бесплатно да ја посетуваат Аја Софија, а фреските на ѕидовите се покриени со завеси само за време на молитвите во џамијата.