Отворена војна меѓу Израел и Иран повторно е реална можност, а Израел е подготвен за напад од Иран, кој вети дека ќе се одмазди за убиството на политичкиот шеф на палестинската група Хамас на 31 јули во Техеран, пишува „Блумберг“.
Конфликтот меѓу Израел и Иран, наводно, врие со децении, при што двете страни меѓусебно се напаѓаат главно на ограничена основа или преку полномошници.
Меѓутоа, избувнувањето на војната меѓу Израел и Хамас во октомври 2023 година го засили непријателството на двете страни, па во април имаше директен ракетен и беспилотен напад од Иран врз Израел, поради претходниот напад на израелската авијација врз иранскиот конзулат во Дамаск, во кој загинаа 16 лица, од кои осум високи офицери на Иранската револуционерна гарда.
Иако иранскиот напад предизвика „минимална штета“ и предизвика ограничен одмазднички напад, директните удари го доведоа конфликтот меѓу Израел и Иран во поопасна фаза, пишува американскиот весник.
Според Блумберг, израелските сили имаат огромна технолошка предност пред иранските сили, што делумно е резултат на воената и финансиската поддршка од САД, кои долго време се обидуваат да ја обезбедат предноста на Израел во регионот.
Така, на пример, Израел е единствената земја на Блискиот Исток која го купила борбениот авион Ф-35 на Локхид Мартин, кој се смета за најскапиот вооружен систем некогаш направен. Сепак, вреди да се потсети дека и покрај огромната цена и големиот број земји корисници, овој повеќенаменски борбен авион има низа проблеми за кои веќе се зборуваше.
Се верува дека Израел има и нуклеарно оружје, иако тоа никогаш не го призна.
Спротивно на тоа, продолжува американскиот весник, санкциите и политичката изолација го отежнаа пристапот на Иран до странска воена технологија, што го натера да развие сопствено оружје, вклучувајќи ги и ракетите и беспилотните летала што ги лансираше кон Израел во април.
Слаба точка на Иран се воздухопловните сили, чијшто столб се состои од борбени авиони „томкет“ МиГ-29 и Ф-14. Поради ова, Техеран склучи договор со Москва за купување на повеќенаменски авиони Су-35, но не се знае колку и кога ќе бидат испорачани овие авиони.
Што се однесува до нуклеарното оружје, веќе подолго време постојат претпоставки дека Иран планира да ја искористи својата нуклеарна програма за да го развие, што Техеран постојано го демантираше. Се проценува дека Иран досега има акумулирано доволно збогатен ураниум за да направи неколку нуклеарни бомби, доколку одлучи да го збогати до 90 проценти чистота, што е неопходно за да се користи ураниумот за производство на нуклеарно оружје.
Иако е во технолошки неповолна положба и засега официјално не поседува нуклеарно оружје, се верува дека иранската армија има значителни залихи на балистички и крстаречки ракети, како и евтини беспилотни летала, т.е. беспилотни летала, кои ги користеше во нападот врз Израел.
Како што пишува Блумберг, во тој напад, Иран открил дека пробивањето во густата израелска противвоздушна одбранбена мрежа е голем предизвик, бидејќи прво мора да се поминат борбените авиони на израелските воздухопловни сили, а потоа и системите за противвоздушна одбрана како „Давидова прашка“, „ Хец“, „Железна купола“, кои заедно со американските и другите сојузнички сили пресретнаа „99 проценти од над 300 дронови и проектили лансирани од Иран“.
Она што го пропушти американскиот весник е дека овој напад, иако даде ограничени резултати, му помогна на Иран да ги открие позициите на израелските сили за воздушна одбрана, даде увид во начинот на работа и времето на реакција при посериозен напад.
Од друга страна, се наведува дека вооружените сили на Иран, меѓу другото, имаат на располагање системи за противвоздушна одбрана како С-300 и домашниот систем за пресретнување на балистички ракети „Арман“.
И двете земји се способни за сајбер војна. Така, пред повеќе од една деценија, софтверот познат како „стукнет“ го загрози иранскиот објект за нуклеарно збогатување за време на операција за која се сомнева дека ја извршиле САД и Израел.
Во исто време, според проценката на американската одбранбена разузнавачка агенција (ДИА) од 11 април, Иран е способен за „опсег на сајбер операции, од информативни до деструктивни напади врз владините и комерцијалните мрежи ширум светот“. Се известува и дека Техеран со хакерски напади се обидел да ја оневозможи работата на компјутерите и протокот на вода во две области на Израел.
ДАЛИ ИЗРАЕЛ ЌЕ ГИ НАГЛЕДИ ИРАНСКИТЕ НУКЛЕАРНИ ОБЈЕКТИ?
Израелскиот воздушен напад врз објектите на иранската нуклеарна програма би бил еден од најекстремните одговори на нов ирански напад, а познато е дека Израел претходно ја „резервираше“ оваа закана исклучиво за моментот кога Иран ќе дојде на работ на развој на нуклеарна програма. оружје.
Главниот проблем во овој домен за Тел Авив е бројот на ирански нуклеарни постројки расфрлани низ оваа голема земја. Покрај тоа, најважните објекти беа преместени под земја, токму заради заштита од потенцијални напади.
Сепак, овој потег не ги спречи помалите акти на саботажа кои му се припишуваат на Израел. Така, се смета дека Израел е одговорен за убиствата на пет ирански научници кои работеле на нуклеарната програма од 2010 година, како и за експлозијата во клучен објект за збогатување.
Поради заканите за израелски напади, висок воен функционер одговорен за заштита на иранската нуклеарна програма во април изјави дека неговата земја соодветно ќе возврати доколку израелските сили ги гаѓаат објектите. Тој дури навести дека заканата од тоа може да го принуди Иран да ја преиспита својата политика за „мирната нуклеарна програма“, пишува американскиот весник.
РЕАКЦИЈА НА СОЈУЗНИЦИТЕ И АРАПСКИТЕ ДРЖАВИ
Најважните сојузници на Иран се шиитските милитантни групи во Либан, Јемен, Ирак и Сирија, кои ги поддржува со финансиски средства, оружје и обука. Од сите групи, Хезболах сигурно ќе ја има најзначајната улога во директен конфликт меѓу двете земји, со оглед на богатото искуство што ова движење го има во борбата против израелската армија.
Покрај тоа, арсеналот на Хезболах содржи повеќе од 70.000 ракети и проектили, вклучувајќи прецизно наведувани и ракети со долг дострел, пишува „Блумберг“ повикувајќи се на податоци од израелските разузнавачки служби.
Јеменските Хути веројатно би сакале да учествуваат во поголема војна, бидејќи тие лансираа балистички ракети и беспилотни летала кон Израел од почетокот на војната меѓу Израел и Хамас, покрај нападот на комерцијалниот брод во Црвеното Море.
Што се однесува до земјите од регионот, весникот наведува дека единствен сојузник на Иран е Сирија, но дека е малку веројатно владата на претседателот Башар ал Асад премногу да влијае на текот на конфликтот, бидејќи се уште се обидува да воспостави контрола врз целата држава.
Покрај Сирија, Иран има добри односи и со Русија и Кина, иако тешко дека овие две земји директно ќе се вклучат во конфликт со Израел.
Од друга страна, Израел на своја страна ги има САД и Велика Британија, а познато е дека авионите на двете земји пресретнале и уништиле дел од ракетите и беспилотните летала кои Иран ги лансираше во април. Очекувајќи уште еден ирански напад врз Израел, американската војска најави чекори за зајакнување на своето присуство на Блискиот Исток и испраќање дополнителни бродови, борбени авиони и бродови способни за одбрана од балистички проектили.
Кога станува збор за другите арапски земји, „Блумберг“ наведува дека иако четири земји (Бахреин, ОАЕ, Судан и Мароко) имаат склучено договори за нормализација со Израел, т.е. Аврамски договори, тешко дека некоја арапска земја би застанала покрај Израел во конфликт против муслиманска земја, особено ако е моќна како Иран.
